sobota, 12 grudnia 2015

Franciszkanie w Gnieźnie

Zespół klasztorny franciszkanów przeszedł gruntowną renowację, pachnie świeżością i zyskał na wyglądzie, zwłaszcza we wnętrzu, które wydaje się jaśniejsze i większe. 

Kościół oo. Franciszkanów pw. Wniebowzięcia NMP znajduje się w północnej części gnieźnieńskiego rynku. Jest to także sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia, której przypisuje się wiele cudownych uzdrowień i wydarzeń. 

Franciszkanie zostali sprowadzeni do Gniezna w 1259 roku przez księcia Bolesława Pobożnego i jego żony bł. Jolenty, której relikwie znajdują się w nawie północnej kościoła.

Budowa rozpoczęła się w 1270 roku po gnieźnieńskim konwencie franciszkanów. Była ona finansowana przez Księcia Bolesława Pobożnego. Konekracja świątyni odbyłą się w 1279 roku. Wówczas kościół miał jednolity styl gotycki z jedną nawą. Na przełomie XIII i XIV wieku dobudowano od strony północnej nawę boczną, której górna kondygnacja słuzyła siostrom Klaryskom za oratorium. Dolna część był przeznaczona dla wiernych. 

Dziś to założenie jest widoczne w bryle kościołą częściowo: głównie w partii fundamentów i murów wschodniej częsci budowli - dolny poziom prezbiterium i transeptu. Główne wejście pierwotnego założenia znajdowało się od strony rynku. Zespół klasztorny franciszkanów i Klarysek zostały wkomponowane w póżniejszym czasie w obręb murów miejskich.

1613 r - pożar strawił budynki klasztorne Świątynię odbudowano ale nie zachowano pierwotnego chatakteru.   Gotyckie sklepienie, na które w czasie pożaru runęła wieża, zastąpiono wówczas typowym dla baroku sklepieniem eliptycznym. Taki sam styl zyskały okna. Barokizacja nie objęła tylko gotyckiego prezbiterium.
1755 - 1772 - przebudowa i odnowa kościoła i klasztoru
1819 r - pożar niszczy miasto w obrębie murów ale kosciół franciszkański ocalał
1836 r -  kasacja klasztoru przez władze pruskie. Do 1919 roku posotaje pod opieką katolików niemieckich
1837 r. - kasacja klasztoru Klarysek
1919 - 1925 kościół znjaduje sie pod opieką proboszcza parafii św. Trójcy
28 grudnia 1928 r - powrót franciszkanów do Gniezna
1929 r.  - franciskanie ponownie są opiekunami świątyni
1930 - 1932 r. - regotyzajcja kościoła i połączenie go z dawnym oratorium Klarysek. Zostały wymienione sklepienia nawy głównej z barokowego na krzyżowo-żebrowe,  przywrócono dawne gotyckie otwory okienne i przerobiono dawne oratorium Klarysek, usuwając strop dzielący kondygnację dolną od górnej.
Na krótko przed wybuchem wojny w 1939 r. Franciszkanie wykupili od miasta swój klasztor, ale już nie zdołali w nim zamieszkać. 
listopad 1939 r - Franciszkanie są wywiezieni przez hitlerowców z Gniezna
luty 1945 r Franciszkanie wracają do Gniezna
do 1966 r - wykonano wiele prac renowacyjnych zarówno w kościele jak i klasztorze. Wzbogacono ołtarze figurami i sztukaterią, odnowiono zabytkowe obrazy.
3 czerwca 1997 r papież Jan Paweł II koronował obraz Matki Bożej Pocieszenia Pani Gniezna, która znajduje się w ołtazru głównym
24 maja 1998 roku - metropolita gnieźnieński Henryk Muszyński ustanawia nowe Sanktuarium Maryjne pzry kościele Franciszkanów

           
przed remontem
po remoncie

    
relikwiarz przed remontem
relikwiarz po odnowieniu

Poniżej zdjęcia odnowionego kościoła Franciszkanów. Autorem zdjęć jest Henryk Karasiewicz, któremu dziekuję za udostępnienie fotografii.