niedziela, 26 lutego 2017

Święto przewodnika w Strzelnie


Kilka dni temu - 21 lutego - przypadał Międzynarodowy Dzień Przewodnika Turystycznego. Z tej okazji PTTK Strzelno i Muzeum Romańskie przy parafii w Strzelnie, jak co roku zorganizowało zwiedzanie Strzelna dla osób zainteresowanych historią.

Zwiedzanie zaczęło się od wizyty w Rotundzie św. Prokopa, która została udostępniona po zakończonych pracach konserwatorskich. Zebranych przywitał proboszcz Parafii św. Trójcy ks. Otton Szymków a następnie przewodnik i kustosz  Damian Rybak przybliżył historię rotundy św. Prokopa. Mogliśmy też  usłyszeć o nowych odkryciach jakich dokonano w czasie odnowy wnętrza świątyni zaprezentowanych przez konserwatorów z Torunia Jarosława i Barbarę Czechowskich.

Kolejnym punktem była wizyta w muzeum, w którym mogliśmy zobaczyć nową wystawę a następnie  spacer po mieście do Wieży Ciśnień, w której odbył się krótki koncert na instrumentach dętych a następnie przeszliśmy do Biblioteki Miejskiej. Tam, przy kawie i ciastkach, zaprezentowaliśmy prelekcję pt.: "Historia Prymasostwa w Polsce" opracowana z okazji  600 - lecia powstania prymasostwa w Gnieźnie. Zakończyła się ona miłym akcentem, gdyż otrzymaliśmy od prezesa PTTK w Strzelnie upominki i podziękowanie za współpracę.


Zaproszenie na zwiedzanie Strzelna spotkało się z dużym zainteresowaniem zarówno mieszkańców Strzelna jak i spoza tego miasta. Wśród nich znalazła się też kilkuosobowa grupa przewodników z Gniezna. Atmosfera jak zwykle była bardzo sympatyczna i przyjazna. 

powitanie przez proboszcza

opowieści konserwatorskie
Jarosława Czechowskiego
zakres prac konserwatorskich wzbudził
duże zainteresowanie i dyskusje
z konserwatorami

w muzeum w Strzelnie przy parafii św. Trójcy

spacerkiem do Wieży Ciśnień

Wieża Ciśnień w Strzelnie
koncert puzonowy w Wieży Ciśnień


prelekcja w bibliotece






piątek, 24 lutego 2017

Otwarcie wystawy "Wikingowie w Polsce?"


Wikingowie kojarzą się jednoznacznie ze Skandynawią i faktycznie tworzyli oni część społeczności tego obszaru. Staronordyckie słowo viking oznaczało wyprawę, przede wszystkim morską. Słowo to początkowo łączono ze staronordyjskim vik (zatoka) lub starogermańskim vik (osada portowa). W formie wicinga, wicingas zostało po raz pierwszy użyte dla określenia małych grup pirackich w anglosaskim poemacie Widsith z VII wieku. To określenie pojawiło się jeszcze w VIII wieku  w postaci staroangielskiego wicingsceada i starofrancuskiego witsing.  To od tego momentu  zaczęto łączyć nazwę wiking z tym właśnie obszarem językowym, wskazując na staroangielski „wic” oznaczający obóz handlowy. Pierwszy raz tego określenia użyto na długo przed epoką wikingów, wobec osadników saskich (saksońskich)

Czy Wikingowie byli w Polsce? O tym opowiada wystawa, która została dziś oficjalnie otwarta w górnej sali wystawowej w Muzeum Początków Państwa Polskiego. Poświęcona została mieszkańcom Skandynawii, którego częścią byli też Wikingowie. Zgromadzone znaleziska świadczą o tym, że docierali oni także na nasze tereny w okresie od IX do końca XII wieku.

"Jeśli przyjrzymy się mapie Polski z naniesionymi znaleziskami archeologicznymi z tego okresu, zobaczymy że najwięcej jest ich na Pomorzu oraz na ziemiach dawnych Prusów. Zapewne ilustruje to aktywność Skandynawów, którzy prawdopodobnie o wiele rzadziej docierali na tamte obszary"

Wystawa prezentuje ponad 100 przedmiotów, które są uznawane za wyroby skandynawskich rzemieślników.  Niekoniecznie musiały być one używane przez samych Skandynawów lecz są świadectwem ich kontaktów z mieszkańcami we wczesnopiastowskiej Polsce. 

Ekspozycja zgromadziła liczną grupę zainteresowanych osób, którzy pasjonują się historią. Zostali oni powitani przez dyrektora Muzeum Początków Państwa Polskiego dr Michała Bogackiego w holu muzealnym. Następnie goście udali się do sali wystawowej znajdującej się na I piętrze. Tam można było obejrzeć zgromadzone skarby wyeksponowane w gablotach.

Prezentowane zabytki pochodzą z zasobów kilkunastu Instytutów i muzeów specjalizujących się w archeologii i etnografii.

Wśród wielu ciekawych zabytków są topory, miecze, włócznie, biżuteria, grzebienie, przedmioty związane z działalnością kupiecką Wikingów, monety i inne. Niezwykle interesującym znaleziskiem są topory z Ostrowa Lednickiego, Wolina, Nętna czy Psar, bogato inkrustowane groty włóczni z Ostrowa Lednickiego i Nętna oraz miecze.

Wikingowie to wojownicy ale i kupcy, podobnie jak ludność zamieszkująca na terenie Skandynawii. Docierali oni na tereny dzisiejszej Polski i stąd widoczne są ślady ich działalności na terenach nadbałtyckich, zwłaszcza okolicach Elbląga - w Truso. Na wystawie można obejrzeć dowody na ich obecność i działalność handlową w postaci wag, odważników, srebrnych monet i ozdób.

Poszczególne zabytki można też poznać poprzez urządzenie mobilne przewodnika oraz aplikację QRtag, które znajdują się przy prezentowanych przedmiotach. Zawierają one audioprzewodnik, ciekawostki oraz katalog zabytków znajdujących się na wystawie. 

Wystawę można oglądać od 24 lutego do 16 lipca 2017 roku. 

Kuratorzy wystawy:
dr Michał Bogacki
dr hab. Andrzej Janowski
Tomasz Sawicki



wtorek, 21 lutego 2017

Święto Przewodników


Przewodnik turystyczny to niezwykle pasjonujący, urozmaicony i ciekawy zawód. Jego zadaniem jest przekazanie wiedzy historycznej o miejscach, w którym działy się istotne wydarzenia w naszych dziejach. W Polsce jest wiele ważnych obiektów, szlaków, tras, które zaznaczone są przez historię, bohaterskie czyny i fakty. Zadaniem przewodnika jest wyselekcjonowanie takich informacji, by wzbudzić zainteresowanie zwiedzających, rozsądne wyeksponowanie istotnych spraw. Ważna jest tutaj merytoryka oprowadzania grup, z uwzględnieniem preferencji turystów, ich wieku a nawet profesji. To nie tylko aspekt przekazywania wiedzy i oprowadzenia po obiekcie czy trasie, lecz także umiejętność obserwacji grupy, integracji z nią, wyczucia sytuacji i profesjonalna realizacja programu. Jego opowieści, komentarze i uwagi mają na celu jak najlepsze przybliżenie danego miejsca, tak by turysta wyjechał z bagażem wartościowych informacji oraz poczuciem dobrze spełnionego czasu.  Z tego względu warto korzystać z przewodników licencjonowanych, którzy odbyli odpowiednie szkolenie i mają przyznane legitymacje oraz certyfikaty potwierdzające ich uprawnienia. Wówczas mamy gwarancję solidnie wykonanej pracy. 

Wszystkim przewodnikom w ich pięknym święcie życzę spełnienia w ich pracy na szlakach turystycznych, satysfakcji i samych sukcesów!


wtorek, 14 lutego 2017

św. Walenty w katedrze

Dziś obchodzimy popularne Walentynki, które na stałe zagościły w naszej kulturze i chętnie są celebrowane przez zakochanych. Dlaczego akurat teraz, w ciągu zimnych dni rozpalamy swoje serca i kierujemy swoje uczucia w stronę ukochanej osoby?

Kim był św. Walenty? 

Z wykształcenia był lekarzem oraz biskupem rzymskim, który żył w III wieku. Wówczas cesarzem był Klaudiusz II Gocki, który zabronił młodym mężczyznom wchodzić w związki małżeńskie w wieku od 18 do 37 lat. Był zdania, że jest to wiek najlepszy do służby żołnierskiej. Temu zakazowi sprzeciwił się biskup Walenty udzielając ślubu młodym legionistom. Został wtrącony do lochu, gdzie podobno zakochał się w córce strażnika. Od urodzenia była ona niewidoma i pod wpływem tej miłości odzyskała wzrok. Na wieść o tych zdarzeniach, cesarz nakazał zabić Walentego, który w przeddzień swojej śmierci wysłał do ukochanej list z podpisem: „od Twojego Walentego. Został stracony 14 lutego 269 roku i stąd do dziś tego dnia obchodzimy święto zakochanych. 


Gniezno jest związane ze świętym Walentym, gdyż w katedrze gnieźnieńskiej znajduje się kaplica nazwana jego imieniem. Idąc północną nawą świątyni, dochodzimy do nieco ponurej w swoim wystroju, mało oświetlonej kaplicy, która jest otwierana raz w roku - właśnie 14 lutego.

Kaplica powstała w drugiej połowie XIV wieku. W latach 1780 - 1785 została przebudowana. Wzmocniono wówczas ściany i sklepienie. Nieznani są darczyńcy ani fundatorowie kaplicy. Wiadomo, że barokowa przebudowa była inicjatywą kan. Józefa Ryczywolskiego. Kaplicę okala piękny portal z około 1785 roku, wykonany z różnokolorowych marmurów w jednym z krakowskich warsztatów. Do wnętrza prowadzi krata zwieńczona herbem Korab, pochodząca z 1613 roku.

Wnętrze zdobi barokowy ołtarz, murowany i otynkowany z polichromią przedstawiającą św. Walentego. Nad nim w tondzie widać św. Rozalię. Na zachodniej ścianie tej kaplicy znajduje się obraz przedstawiający św. Walentego, który błogosławi małżeństwo Sarpię i Sabino. Również na zachodniej stronie kaplicy zamieszczone zostało barokowe epitafium kan. Kacpra Chudzyńskiego z jego podobizną namalowaną na blasze w 1698 roku. 

W krypcie pochowani są wikariusze katedralni.

źródło zdjęć:
frombork.art.pl
gnesener
polskaniezwykła.pl

sobota, 4 lutego 2017

"Wikingowie w Polsce?" - Zapowiedź wystawy

Wikingowie od dawna wzbudzają zainteresowanie historyków, pasjonatów i zwykłych ludzi. Ich kultura jest niezwykle bogata, związana z legendami i mitami. Czy ten waleczny lud ma jakieś powiązania z Polską? Czy w ogóle byli w naszym kraju? Zabytki świadczą, że jest to możliwe. Niektóre z nich będzie można zobaczyć na wystawie pt. „WIKINGOWIE W POLSCE? Zabytki skandynawskie z ziem polskich”, która zostanie otwarta w Muzeum Początków Państwa Polskiego w Gnieźnie. 

Jest to wystawa czasowa, która została przygotowana przez MPPP i Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk oraz jego szczeciński oddział - Ośrodek Archeologii Średniowiecza Krajów Nadbałtyckich. Stanowi ukoronowanie próby zebrania w jednym miejscu znalezisk związanych z obecnością Wikingów na naszych ziemiach. To podsumowanie dotychczasowych badań, choć charakter wystawy jest raczej popularno-naukowy. 

Na stronie muzeum można przeczytać, że wystawa ma być swoistą formą polemiki z występującymi dosyć często w publikacjach popularno-naukowych czy też na różnorodnych forach internetowych, hipotezami dotyczącymi skali i zasięgu oddziaływania Skandynawów na ziemie polskie. Ich autorzy niekiedy wyolbrzymiają pewne zjawiska, a na tej podstawie wyolbrzymiają pewne fakty, nie dostrzegając ich rzeczywistej skali i pomijając przy tym niektóre aspekty choćby kulturowe czy etniczne. Jest jednocześnie wystawą pewną odpowiedzią na swoistą modę „na wikingów” która od kilkunastu lat dostrzegalna jest w naszym kraju.

Autorzy kierują ją w stronę odbiorców w różnym wieku, którzy niekoniecznie interesować się muszą jej tematyką. Mają nadzieję, że u większości z nich wzbudzą zainteresowaniem nie tylko kulturą skandynawską lecz także historią początków naszego państwa. 

wystawa czasowa | czas trwania: 24 lutego 2017 r. - 16 lipca 2017 r.

miejsce: sala wystaw czasowych + sala edukacyjna MPPP w Gnieźnie
wernisaż: 24 lutego 2017 | godz. 13.00 (wstęp wolny!)
kuratorzy wystawy:
dr hab. Andrzej Janowski (Instytut Archeologii i Etnologii Polskiej Akademii Nauk)
dr Michał Bogacki (MPPP w Gnieźnie)
Tomasz Sawicki (MPPP w Gnieźnie)

tekst na podstawie MPPP    więcej tutaj